Φωτογραφικά φίλτρα - Βασικές αρχές και πως να επιλέξετε.

Φωτογραφικά φίλτρα - Βασικές αρχές και πως να επιλέξετε.

Φωτογραφικό φίλτρο είναι ένα εξάρτημα της μηχανής το οποίο αποτελείται από ένα οπτικό φίλτρο το οποίο μπαίνει μπροστά στο φακό.

Τα φίλτρα επιτρέπουν στον φωτογράφο να έχει καλύτερο έλεγχο της εικόνας που δημιουργεί. Στην έγχρωμη φωτογραφία με φιλμ τα έγχρωμα φίλτρα χρησιμοποιούνταν για χρωματικά εφέ αλλά και τη διόρθωση χρώματος , πλέον τα έγχρωμα φίλτρα έχουν αντικατασταθεί με φίλτρα στα λογισμικά επεξεργασίας εικόνας.

Τα φίλτρα που χρησιμοποιούνται ακόμα στην ψηφιακή φωτογραφία είναι 
τα κυκλικά πολωτικά φίλτρα (CPL) , τα φίλτρα προστασίας φακών (UV), τα φίλτρα ουδέτερης πυκνότητας / φίλτρο διαβαθμισμένης ουδέτερης πυκνότητας (ND και Variable ND ), τα φίλτρα macro (close-up) και τα φίλτρα υπέρυθρης ακτινοβολίας (IR) . 

Ο λόγος που στις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές χρησιμοποιούνται ( κυρίως ) τα παραπάνω φίλτρα είναι η χρησιμότητα τους και η δυσκολία στην δημιουργία των εφέ τους σε μια ήδη τραβηγμένη φωτογραφία με επεξεργασία.


Βρείτε φίλτρα για τον φακό σας  EΔΩ

Φίλτρα προστασίας φακών (UV)  : 

Στα προστατευτικά φίλτρα συγκαταλέγονται τα Protector , και διάφορες παραλλαγές των UV φίλτρων. Τα UV φίλτρα χρησιμοποιόταν στις αναλογικές μηχανές καθώς κόβουν τις υπεριώδες ακτινοβολίες οι οποίες ήταν βλαβερές για το φίλμ. Με τις ψηφιακές μηχανές , η χρήση σαν φίλτρο που σταματάει τις υπεριώδες δεν έχει τόση μεγάλη σημασία , παρόλα αυτά έχει επικρατήσει σαν το κύριο προστατευτικό φίλτρο καθώς είναι διαφανές σε όλες τις ορατές ακτινοβολίες και μπορεί να βρίσκεται στον φακό σε σχεδόν σε όλες τις συνθήκες φωτογράφησης.

Η επιφάνεια των φακών δεν επιδιορθώνεται και δεν αντικαθιστάτε εαν φθαρεί η χαλάσει . Για αυτό είναι τόσο απαραίτητη η χρήση προστατευτικού φίλτρου και η αντικατάσταση του όταν φθαρεί η σπάσει.

Το φίλτρο προστατεύει τον φακό αν ο φακός πέσει κάτω, το φίλτρο είναι πιθανό να καταστραφεί ή να υποστεί ζημιές (γρατσουνιές) αλλά αυτό μπορεί να προστατεύσει το μπροστινό οπτικό στοιχείο του φακού. Ο φωτογράφος μπορεί να καθαρίζει το φίλτρο καθημερινά χωρίς να διακινδυνεύει να δημιουργήσει ζημιά στις επιστρώσεις του φακού. Σε συνθήκες δυνατού αέρα το φίλτρο είναι πιθανό να προστατεύει το φακό από την άμμο, κτλ κτλ 

Κυκλικά Πολωτικά Φίλτρα  (CPL) : 

Το πολωτικό φίλτρο χρησιμοποιείται για την πόλωση του φωτός προτού φτάσει στη μηχανή μας. Το κυκλικό πολωτικό φίλτρο αποτελείται από δύο δακτυλίδια και περιστρέφοντας το ένα από αυτά επιλέγουμε το επιθυμητό φιλτράρισμα πόλωσης φωτός.

Το φως όταν αντανακλάται από μη-μεταλλικές επιφάνειες είναι πολωμένο ενώ όταν αντανακλάται από μεταλλικές επιφάνειες δεν είναι πολωμένο. Με το δακτυλίδι του φίλτρου πόλωσης ρυθμίζουμε την ποσότητα του πολωμένου φως το οποίο θα εισέλθει στο φακό ώστε να απορροφούνται οι αντανακλάσεις.


Με τα πολωτικά φίλτρα μπορούν να μειωθούν οι αντανακλάσεις που έχουν τα τζάμια σε ένα παράθυρο, οι αντανακλάσεις μιας λακκούβας με νερό στο δρόμο αλλά και οι αντανακλάσεις γυαλιστερών επιφανειών (φύλλα) φυτών. Για παράδειγμα οι αντανακλάσεις των τζαμιών ενός παραθύρου μπορούν να μειωθούν αισθητά και να φαίνεται το εσωτερικό του παράθυρου και πολλές χρήσεις.

Φίλτρα ουδέτερης πυκνότητας (ND) / (Variable ND )


Όταν το φως δεν είναι σύμμαχος. Τα φίλτρα ουδέτερης πυκνότητας (Neutral Density - ND φίλτρα) είναι φίλτρα τα οποία με ομοιόμορφο τρόπο μειώνουν την ένταση του φωτός σε όλα τα χρώματα.

Χρησιμοποιούνται σε φωτογραφίες όπου ο φωτογράφος θέλει να χρησιμοποιήσει αργή ταχύτητα κλείστρου στην μηχανή κάτω από φωτιστικές συνθήκες δυνατού φωτός, χωρίς να επηρεαστεί ο αρχικός φωτισμός της φωτογραφίας.

Μια κλασική εφαρμογή του φίλτρου αυτού είναι σε φωτογραφίες με καταρράκτες όπου ο φωτογράφος χρησιμοποιώντας τρίποδα και ένα ουδέτερο γκρίζο φίλτρο καταφέρνει να κάνει λήψη της φωτογραφίας με αργή ταχύτητα, κλειστό διάφραγμα ώστε η κίνηση του τρεχούμενου νερού να βγει φλουταρισμένη.


​​​​​​​

Άλλη χρήση φίλτρου είναι σε φωτογραφίες με έντονο φως (π.χ. ημέρας) όπου ο φωτογράφος θέλει να επιλέξει ανοικτό διάφραγμα ώστε η φωτογραφία να έχει ρηχό βάθος πεδίου.

Τα ND φίλτρα έχουν διαβαθμίσεις , ανάλογα με το πόσο φως θέλουμε να κόβουν.  

Στον παρακάτω πίνακα μπορείτε να δείτε πόσα f stop και ποσοστό φωτεινότητας αφαιρεί το κάθε φίλτρο.

NotationLens area opening, as fraction of the complete lensOptical densityf-stop reductionFractional transmittance
ND1numberND.numberNDnumber



10.00100%1
ND 101ND 0.3ND21/20.3150%0.5
ND 102ND 0.6ND41/40.6225%0.25
ND 103ND 0.9ND81/80.9312.5%0.125
ND 104ND 1.2ND161/161.246.25%0.0625
ND 105ND 1.5ND321/321.553.125%0.03125
ND 106ND 1.8ND641/641.861.563%0.015625

ND 2.0ND1001/1002.0​6 231%0.01
ND 107ND 2.1ND1281/1282.170.781%0.0078125
ND 108ND 2.4ND2561/2562.480.391%0.00390625


ND4001/4002.6​8 230.25%0.0025
ND 109ND 2.7ND5121/5122.790.195%0.001953125
ND 110ND 3.0ND1024 (also called ND1000)1/10243.0100.1%0.001
ND 111ND 3.3ND20481/20483.3110.049%0.00048828125
ND 112ND 3.6ND40961/40963.6120.024%0.000244140625

ND 3.8ND63101/63103.8​12 230.016%0.000158489319246
ND 113ND 3.9ND81921/81923.9130.012%0.0001220703125

ND 4.0ND100001/100004.0​13 130.01%0.0001

ND 5.0ND1000001/1000005.0​16 230.001%0.00001

Τα εναλασώμεντα ND φίλτρα ( Variable ND)   , έχουν κυκλική διαβάθμιση. Γυρνόντας το φίλτρο αλλάζει και η διαβάθμιση. Αυτό βοηθάει στο να έχουμε ένα μόνο φίλτρο και να μπορούμε εύκολα να λλάξουμε τη διαβάθμιση ND.

​​​​​​​